[NL] Koolhydraat: kameraad of kwaad? Deel 1

[EN] For the ENGLISH version of this article, go to this post.

* Afbeeldingen uit: ‘Tales from the Roads less Traveled – Pie Aerts, 2019’ *

- Met aangepaste passages uit ‘De dr. Ludidi Vastenmethode uit H2 Over Nutriënten –

Ik krijg ontzettend vaak de vraag voorgelegd: ‘hey doc., hoe slecht zijn suikers nou eigenlijk?’

Het is misschien wel de meest gestelde vraag van m’n cliënten. Feitelijk kun je geen waardeoordeel geven over iets als nutriënten. Ze doen niets anders dan simpelweg op microniveau de bouwstenen van ons eten te zijn. Wijzelf maken keuzes en die keuzes kunnen - afhankelijk van de context - beter of minder goed zijn.

Kleine en grote suikers

Ik ga nu een beetje technisch worden, maar het is de moeite waard om te begrijpen hoe suiker in het lichaam werkt! Suikermoleculen zijn ook bekend als koolhydraten of zelfs sacchariden. Er zijn twee soorten suikers, kleine en grote suikers. Kleine suikers bestaan uit één of twee suikermoleculen, terwijl grote suikers uit veel (tot duizenden) aan elkaar gekoppelde suikermoleculen bestaan. Glucose is bijvoorbeeld zo’n klein suikermolecuul dat in ons bloed wordt aangetroffen en waar het bloedsuiker wordt genoemd.

Hoe hoger je bloedsuikerspiegel, hoe meer glucosemoleculen rondzweven in je bloedbaan. Zetmeel, dat in aanzienlijke hoeveelheden in aardappel of rijst wordt aangetroffen, is een grotere suiker en kan ook uw bloedsuikerspiegel verhogen, hoewel de grote suikers eerst in kleine suikers moeten worden gesplitst om door de darm te worden opgenomen.

Fructose is afgeleid van het Latijnse woord fructus dat ‘fruit’ betekent

Fruit en suikers

Fructose - afgeleid van het Latijnse woord fructus dat ‘fruit’ betekent - is een monosaccharide

die voorkomt in fruit, dus het is niet verwonderlijk ook bekend als fruitsuiker. Fructose komt ook voor in honing en in nectars, zoals agave of ahornsiroop. Net zoals verzadigde en onverzadigde vetten in combinatie voorkomen, is ook bij suiker de totale hoeveelheid suiker in een product ook een blend van bijvoorbeeld fructose en glucose. Honing is bijvoorbeeld een disaccharide die voor 40% uit fructose en voor 30% uit glucose bestaat; de resterende 30% bestaat voornamelijk uit water, pollen en mineralen. Tafelsuiker is ook een disaccharide, maar als geraffineerd product is het puurder en bestaat uit half fructose en half glucose.

Het probleem van de combinatie kleine suikers en bewerkt eten - waar we tegenwoordig zo veel van eten - is dat je er makkelijk te veel van binnenkrijgt.

Nu denk je misschien dat suiker in fruit slecht is, maar voedsel dat van natuurlijke oorsprong is, zit vol vitamines en vezels. Ja, natuurlijk bevat fruit fructose, maar vergeet alsjeblieft niet dat wanneer je fruit eet, je veel meer absorbeert dan de suikers in het fruit. Dat je fruit met suiker associeert, is niet verwonderlijk. Fructose is de afgelopen jaren in een slecht daglicht gekomen omdat het vaak wordt aangetroffen in bewerkte voedingsmiddelen.

Suiker wordt vaak gebruikt als zoetstof in frisdrank. Fructose is zoeter dan tafelsuiker (een combinatie van glucose en fructose), het versterkt andere smaken en verhoogt zelfs de zoetkracht van andere suikers. Om deze reden is HFCS (high fructose corn syrup), een chemisch vervaardigde fructose siroop, ontwikkeld om frisdranken te zoeten.

Te veel van iets kleins

Het probleem van de combinatie kleine suikers en bewerkt eten - waar we tegenwoordig zo veel van eten - is dat je er makkelijk te veel van binnenkrijgt. Zeker wanneer het bijvoorbeeld iets als frisdranken betreft. De suikers die daarin zijn verwerkt glippen gemakkelijk door je maag, om vervolgens in rap tempo in je dunne darm te worden opgenomen. Beeld je maar eens in dat je een glas cola drinkt. Misschien geeft het je een vol gevoel, maar echt verzadigend werkt het niet en tegen de tijd dat je je tweede glas leeg hebt, zit de hoeveelheid suiker uit het eerste glas al in je bloedbaan.

Van te veel suiker word je dus zeker snel te dik!

Een brandstof die met zo’n snelheid je lichaam in wordt gepompt, vormt al gauw een overschot: er komt meer energie binnen dan het lichaam op dat moment nodig heeft. De inactieve leefstijl die we er op na houden helpt daar niet bepaald bij. Het gevolg: alles wat op dat moment overbodig en onbruikbaar is zal worden opgeslagen. Eerst als glycogeen (opgeslagen suikers in je lijf), maar omdat die opslagcapaciteit beperkt is wordt het teveel aan suiker al gauw omgezet in een energiebron waarvan de opslagcapaciteit in feite onbeperkt is: vet. Van te veel suiker word je dus zeker snel te dik!

Stay tuned voor deel 2. Kun je nu al niet wachten om verder te lezen? Go for it!

Enjoy health,

doc.

- Samefko

Foto’s

Copyright Pie Aerts, Tales from the Roads less Traveled, Mendo Books, 2019

Bronnen

Zie De dr. Ludidi Vastenmethode

About The doc.

Dr. Ludidi is onder andere auteur van De dr. Ludidi Vastenmethode – intermittent fasting: verantwoord vasten voor iedereen.

Coaching

Doc. voorziet in 1:1 coaching en geeft regelmatig lezingen over leefstijl en gezondheid.

Meer weten of geïntereseerd in een coachingtraject? Mail coaching@drludidi.com of ga naar www.drludidid.com