[NL] Good Gut - deel 1
Looking for the English version of this article? Click & go!
Sensorisch gezien zijn onze darmen ontzettend gevoelig. Vaak voelen we zelfs eerst met onze buik. Verliefdheid, verdriet, angst. Het zijn allemaal gevoelens die je in je buik waarneemt. Een overgevoelige darm kan behoorlijk vervelend zijn. Toch heeft tegenwoordig 8-10% van de mensen last van zo’n overgevoelige of prikkelbare darm. Niet dodelijk, maar wel – zoals de naam al suggereert – behoorlijk irritant.
What’s in a name?
Het prikkelbaredarmsyndroom, of kort PDS. Wees niet bang, we hebben het hier niet over een levensbedreigende aandoening, althans, niet in de fysieke zin des woords. Maar voorop staat dat deze aandoening bijzonder irritant kan zijn (zie daar de naam prikkelbare darmsyndroom) en een ontzettend grote impact kan hebben op de kwaliteit van leven. Mentaal dus behoorlijk ‘killing’ zo kan men wel stellen!
Dat zit tussen de oren!
In de wetenschap wordt PDS een functionele aandoening genoemd: de darmfunctie is verstoord, maar er is geen duidelijk aantoonbare fysiologische (lichamelijk-biologische) oorzaak aanwezig. Mensen met PDS geven aan last te hebben van darmklachten – bijvoorbeeld pijn en een opgeblazen gevoel. Daarnaast lijkt de darm overgevoelig, maar de darm ziet er van binnen verder gezond uit. “Dat zit tussen de oren” wordt dan wel eens gezegd. Maar, is dat wel echt zo?
Een warboel van natte poep, droge keutels, pijn en andere klachten
PDS is een ontzettend diverse aandoening en kent een uiteenlopend scala aan klachten en uitingsvormen. Een verstoorde stoelgang in combinatie met pijn staan in de basis om tot een diagnose* te komen, maar daarnaast zijn er nog veel andere klachten mogelijk, zelfs ‘in the mix’.
Primaire klachten
Allereerst is er de “nattere” variant: PDS met diarree (PDS-D). Er is een PDS-variant met overwegend obstipatie, oftewel de “droge”, of “harde” variant: PDS-O. Een derde variant wordt gekenmerkt door een mixed stoelgang: diarree, afgewisseld met obstipatie (PDS-M). Tot slot is er de unspecified variant: PDS-U. Hierbij is er niet duidelijk sprake van een verstoorde stoelgang, maar zijn er wel andere darmklachten aanwezig, bijvoorbeeld aanhoudende pijn in combinatie met een opgeblazen gevoel.
Om tot een harde diagnose van PDS te komen dienen bovenstaande verstoringen in stoelgang geruime tijd gepaard te gaan met pijn of ongemak in de buik; minstens 3x per maand gedurende de afgelopen 3 maanden*.
Hoewel PDS nu zo’n dikke eeuw binnen het diagnostisch scope van de specialist ligt, werd de diagnose tot zo’n 50 jaar geleden gesteld op basis van de afwezigheid van overige ziekten. Tegenwoordig zijn er specifieke criteria die de specialist helpen een positieve diagnose te stellen [1].
Secundaire klachten en de psyche
Hoewel pijn en een verstoorde stoelgang belangrijk zijn om tot de diagnose te komen van PDS, heeft de doorsnee PDS-er ook last van een breed scala aan andere darmklachten, bijvoorbeeld een opgeblazen gevoel, winderigheid, slijm bij de ontlasting of het gevoel van een onvolledige poepbeurt.
Het prikkelbaredarmsyndroom veroorzaakt in de eerste plaats vooral veel fysiek ongemak, maar dit kan op de lange termijn resulteren in een negatieve kwaliteit van leven. Daarom mogen de mentale gevolgen van continue onrust in de buik niet worden onderschat: veel mensen met PDS krijgen gaandeweg last van angsten of depressieve gevoelens [2].
Patiënten passeren vaak veel specialisten, alvorens met de diagnose “PDS” naar huis gestuurd te worden. Het algemene advies luidt dan meestal: “leer er mee leven”.
Behandeling na behandeling
De wetenschap is er nog niet helemaal uit hoe PDS zich precies ontwikkelt en de oorzaken die hieraan ten grondslag liggen zijn ook niet helemaal duidelijk. Duidelijk moge zijn dat PDS een nogal moeilijk te diagnosticeren vergaarbak is van gefragmenteerde symptomen die dus in allerlei mogelijke combinaties PDS benoemd mogen worden.
En dat maakt het behandelen van de aandoening nogal een uitdaging. Door de diversiteit aan klachten kan het lastig zijn in te schatten welke behandeling in te zetten. Hierdoor passeren patiënten vaak veel specialisten, alvorens met de diagnose “PDS” naar huis gestuurd te worden. Het algemene advies luidt dan meestal: “leer er mee leven”.
Vind je dit interessant en wil je tips van dr. Ludidi ontvangen?
Donderdag volgt deel 2 van de blog ‘Good Gut’. Blijf op de hoogte van dr. Ludidi’s nieuwe reeks met praktische informatie & tips over gezond leven volgens de dr. Ludidi methode, en schrijf je in voor zijn updates!
*DISCLAIMER - Als je last hebt van klachten zoals hierboven beschreven, raadpleeg dan je huisarts om ook daadwerkelijk tot de diagnose te komen. Trek die conclusie nooit zelf op basis van hierboven beschreven informatie. Er kan namelijk sprake zijn van een andere oorzaak voor je klachten!
Bronnen
1. Rome III criteria for the Irritable Bowel Syndorm via http://www.romecriteria.org/assets/pdf/19_RomeIII_apA_885-898.pdf
2. Thijssen A, Jonkers D, et al. Dysfunctional cognitions, anxiety and depression in irritable bowel syndrome. J Clin Gastroenterol. 2010;44 (10)
Comments